Aile Planlaması Yöntemleri
Çiftlerin, doğurganlık bilinciyle gebeliği önlemeyi ya da oluşturmayı sağlayan bazı kuralları birlikte uygulaması olarak tanımlanır. Dünya Sağlık Örgütü, doğal Aile planlamasını, menstrüel siklusun (adet siklusu) fertil ve infertil dönemlerinde, doğal belirti ve semptomları gözleyerek gebeliğin planlanması ya da gebeliğin önlenmesi yöntemleri olarak tanımlamıştır.
Bazal vücut ısısı yöntemi: Ovulasyondan (yumurtlamadan) sonra progesteron hormonunun etkisiyle vücut ısısı 0.2 – 0.5 °C artar. Her gün düzenli vücut ısısı kaydı yapılıp, üst üste 3 gün belli bir düzeyin üzerinde seyreden vücut ısısı saptandıktan sonraki günler güvenli dönem olarak kabul edilir.
Takvim yöntemi: Düzenli adet gören kadınlarda, ovulasyonun, adeti takip eden 14 – 21. günler arasında olacağı varsayılıp ve bu günlerde ilişkiye girilmemesi esasına dayanır. Pearl indeks % 20’dir, bir diğer değişle başarı oranı %80’dir
Mukus yöntemi: Ovulasyon döneminde servikal mukus, miktar olarak artar, ince, berrak, iki parmak arasına alındığında uzayan bir yapıya sahip olur. Bu yöntem, mukusun yapısının ve miktarının ovulasyon dönemini işaret ettiği günlerde cinsel ilişkiden kaçınılması esasına dayanır.
Geri çekme yöntemi: Cinsel ilişkide, boşalma sırasında, erkeğin penisini kadının vajinasından dışarı çıkarıp, dışarıya boşalmasıdır. Bu yöntemin uygulanabilmesi zordur, bireylerin deneyimli ve bu konuda kesin kararlı, psikolojik olarak buna hazır olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde başarı oranları düşmektedir. Gebeliği önleme başarısı % 81′ dir.
Emzirme: Doğumu takip eden ilk 6 ayda, anne, ek gıda vermediği bebeğini sık aralıklarla, günde 60 dakikadan az olmayacak sürede emziriyor ve adet görmüyorsa yumurtlamanın henüz başlamadığı kabul edilir. Ancak bu, adet görmeyen her kadının yumurtlamadığı anlamına gelmeyeceği için çok güvenilir bir yöntem değildir.
Acil Doğum Kontrolü Nasıl Yapılır?
Acil kontrasepsiyon (Acil doğum kontrolü) cinsel ilişki sonrası gebeliği önlemek için uygulanan yöntemleri içerir. Bu durumda en sık tercih edilen yöntem ertesi gün haplarıdır. En yaygın bulunanları sadece progesteron (levonorgestrel) içeren ve bir seferde 2 hap içilen türleridir. İlişkiden sonra ilk fırsatta alınması ve en geç 3 gün içerisinde alınması önerilir. Ertesi gün hapı ilişkiden sonra ne kadar erken alınırsa etkisi o kadar güçlü olur ve koruma şansı artar. Ertesi gün hapları bulantı ve kusma yapabileceği için bu konuda dikkatli olmak gerekir
Acil Doğum Kontrolü Gerektiren Durumlar Nelerdir?
- Korunmasız cinsel ilişkide bulunulduğunda
- Kondom yırtılmasında,spermlerin vajinaya bulaştığı düşünüyorsa
- Kadın kondomunun hatalı kullanımında
- Doğum kontrol haplarının alınması unutulduğunda
- RIA’nın (Spiralin) kısmen ya da tamamen düşmesi halinde.İstenmeyen cinsel ilişki durumlarında Ertesi gün haplarında koruyuculuk hiçbir zaman % 100 değildir, ertesi gün hapları bir doğum kontrol yöntemi gibi kullanılmamalıdır. Tekrarlayan kullanımlarda ara kanamalar ve hormonal yan etkiler olabilir. Bu tip haplar doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır.
Acil Korunmada Spiral (Ria) Kullanımı
Korunmasız bir ilişki sonrası istenmeyen bir hamileliğin önüne geçmek için kullanılabilecek olan bir diğer yöntem ise; ilişkiden sonraki ilk 5 gün içinde spiral (RİA) takılmasıdır.
Acil spiral kullanımı, etkili acil bir kontraseptif yöntemdir, ancak ertesi gün hapları yaygın olarak kullanıma girdiğinden beri çok tercih edilen bir yöntem değildir.
Aktif ya da kısa süre önce geçirilmiş pelvik iltihabi hastalığı olanlarda veya cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından yüksek risk grubunu oluşturan kadınlarda spiral tercih edilmesi gereken yöntem değildir.
Aile Planlaması Hakkında Tüm İçeriklere Ulaşmak İçin Tıklayınız
Aile Planlaması
Gaziantep Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı | Op. Dr. Savaş ERDEM
Formu Doldurarak Randevu Oluşturun. Sizi Arayalım
