Rahim Alma Ameliyatı (Histerektomi)

Rahim Alma Ameliyatı (Histerektomi)

Rahim alma ameliyatı günümüzde kadınların en sık olduğu ameliyatların başında gelmektedir. Rahmin toplumsal olarak kadınlar için önemli bir organ olması, özellikle cinselliğin ve bununla birlikte kadınlığın biteceğine dair kaygılar kadınlar için rahmin alınması ameliyatını olduğundan daha endişe verici hale getirmektedir. Böyle genel bir kanı olmasına rağmen, gerçekte rahim alma ameliyatı kişinin cinsellik de dahil hayat kalitesini önemli ölçüde arttırır, çünkü rahim sarkması ve aşırı kanamalara kadar yaşanan bir çok sorunu çözer ve kişi yaşamına sağlıklı bir birey olarak devam etme şansı yakalar.

Rahim Alınması Gereken Durumlar

Rahim alınması (Histerektomi) ameliyatını gerektiren birçok neden olabilir. Bunlardan bazıları;

• Myomlar
• Rahim Sarkması
• Anormal Kanama
• Rahim Kaynaklı Ağrılar
• Kanser

Rahim alınması işleminin nasıl yapılacağına, kişinin hastalığı ve yaşı göz önüne alınarak karar verilir. Örneğin genç miyom hastalarında ilk tercih rahmin tamamen alınması değil, mümkünse myom alınması ve kadının doğurganlığının korunmasıdır. Ancak kanser gibi daha ciddi bir durum varsa ve kişi hayati tehlike yaşıyorsa, rahmin alınması tercih edilebilir.

Histerektomi ameliyatları karından, vajinadan ya da laparoskopik yöntemle yapılabilir. Karından yapılan ameliyatlarda karına kesi yapılır, vajinal histerektomi tercih edilmişse ameliyat karına hiç kesi yapılmadan vajenden gerçekleştirilir ve iyileşme süresi daha kısadır. Laparoskopik yöntemde ise, ucunda kamera bulunan çubukların karından küçük kesikler (0.5-1 cm) ile karın boşluğuna sokularak; bu çubuklar yardımıyla histerektomi ameliyatını gerçekleştirilmesidir.

Rahim alınması doktorların ilk etapta tercih ettikleri bir yöntem değildir. Yine de çok yaygın uygulanan ameliyatlardandır. Kadınlarda belli yaşlara kadar doğurganlığın aktif olması, rahmin ve yumurtalıkların da kadınların doğum yapabilmesini sağlayan önemli organlar olması nedeniyle çoğu durumda öncelikle ilaç veya rahim koruyucu tedavileri zorunludur. Ancak başka herhangi bir şekilde tedavi mümkün değilse rahim alınması gündeme gelir. Doğurganlığın azaldığı yaşlarda (45 yaş ve sonrası) ise birçok hasta için rahmin alınması en güvenli ve pratik çözüm olur.

Bazı nadir durumlarda, doğum sırasında kanama durdurulamayabilir, plesenta ayrılamayabilir ya da rahim onarılamayabilir. Böyle bir durum gerçekleştiğinde de doktorlar hastanın hayatı riske girdiğinden rahim alma ameliyatı yapmayı tercih edebilirler.

Rahim Alma Ameliyatı Sonrası

Rahim alma ameliyatı sonrası hasta durumuna göre bir-iki gün hastanede kalabilir. Ameliyat sonrası 5.-6. saatte yürümeye başladığında, iyileşme süreci de başlar. Ameliyat sonrası hastaların;

• Doktor tarafından verilen ağrı kesicileri doktorun önerdiği biçimde kullanmaya devam etmeleri ağrıyı en aza indirecektir. Bu ilaçlar genellikle bir hafta boyunca kullanılır. Eğer ilaçlar bittiği halde ağrılar geçmiyorsa, hastalar doktorları ile iletişime geçmelidir.
• Verilen antibiyotikler enfeksiyon riskini en aza düşürmek içindir. Antibiyotiklerin doktorun önerdiği şekilde kullanılması gerekir.
• Rahim alma ameliyatı sonrası hastalar ameliyatlı bölgeye zarar verebilecek ağır kaldırma gibi aktivitelerden uzak durmalıdır.
• Ameliyattan sonra kabızlık yaşanmaması ve hastanın sindirim sisteminin daha hızlı normale dönebilmesi için birkaç gün sıvı gıdalar tüketmesi tavsiye edilir. Kabızlık dolayısıyla hasta kendini zorlarsa, kanama görülebilir. Böyle bir durumda derhal doktora başvurulmalıdır.
• Doktor hastanın güvenli bir şekilde duş alabileceği tarihi söyleyecektir ve genellikle 24-48 saat sonra duş alınabilir. Bu tarihten önce ameliyatlı bölgenin ıslanması enfeksiyona davetiye çıkarabilir. Hastalar ameliyat bölgesini bu tarz dış etkenlerden korumalıdır. Vücudun suyun içinde kaldığı banyo yapmak, havuza ya da denize girmek gibi aktiviteler için ise 3 hafta ile bir ay arasında beklemek yerinde olur.
• Ameliyat sonrası doktor kontrolleri aksatılmamalıdır.
• Eğer beklenmeyen kanama ve akıntılar görülürse derhal doktor ile iletişime geçilmelidir.
• Hastalar taburcu olduktan sonra günde en 15-20 dakika yürümelidir. Bu metabolizmanın yavaşlamasının önüne geçerek iyileşme sürecini hızlandırır.
• Hastaların yeniden cinsel ilişkiye girebilmesi için 30 ila 45 gün geçmesi gerekir. Bundan önce cinsel ilişkiye girmek riskli olabilir.
• Rahim alma ameliyatı sonrası adet görülmez. Eğer yumurtalıklar alınmamışsa, kişi adet görmediği halde menopoza girmez. Eğer yumurtalıklar da alınmışsa, bu durumda doktor menopoz için hormon tedavisine başlayabilir.

Rahim Alınması Sonrası Cinsellik

Histerektomi yani rahmin alınması sonrası cinsellik kadınların en çok kaygılandığı konudur. Araştırmalar gösteriyor ki, kadınlar için alınması en çok kaygı yaratan organ rahimdir. Toplumsal olarak kadınların doğurganlığının çok önemli ve kutsal sayılması, menapozun kadının cinselliğinin bittiği bir dönem olarak görülmesi bu kaygıları arttıran nedenlerdendir. Rahim alınması cinselliği etkiler mi diye düşünüyorsanız, içiniz rahat olabilir. Her ne kadar endişe yaratan bir durum olsa da, rahim alınması sonrası cinsellik olumsuz etkilenmez.

Rahmin alınmasına neden olan hastalıklar, aslında cinsel ilişkiyi ağrılı hale getirebilmektedir. Örneğin rahim sarkması hem cinsel ilişkiyi ağrılı hale getirirken hem de kadınlarda sidik tutamama, kaçırma gibi sorunlara neden olur. Bu yüzden kadınlar hem cinsel ilişkiden hem de toplum içine karışmaktan kaçınmaya başlayabilirler. Yine düzensiz ve aşırı kanamalar, cinsel hayatı olumsuz etkileyen durumlardır. Rahim alma ameliyatı sonrası tüm bu sorunlar ortadan kalkacağından, kadınların cinsel hayatında olumsuz değil, tam aksine olumlu değişimler olması sık görülür. Nadir de olsa, yumurtalıkları da alınan kadınlarda cinsel ilişki sırasında kuruluk şikayeti olabilir. Bu durum da ilaç ve kayganlaştırıcılarla rahatlıkla çözülebilmektedir.

Kadınlarda histerektomi sonrası partnerlerinin de etkileneceğine dair önyargılar vardır. Rahim alınması erkeği nasıl etkiler- etkiler mi? diye düşünüyorsanız, bunun cevabı da aslında iki şekilde verilebilir. Birincisi tıbbi gerçeklerdir. Rahmi alınan kadının vajen bölgesinde şekil değişikliği olmaz. Bu yüzden erkek için de aslında fiziksel olarak hiçbir şey değişmez.

İkincisi ise yine gerçek dışı toplumsal yargılar olabilir. Kadın, rahmi alındığında kadınlığından ve cinsel hayatından hiçbir şey kaybetmez. Toplumda dolaşan bunun aksi söylemler, erkeklerin de partnerleri bu ameliyat olduğunda etkileyebilir. Bunu önlemenin en iyi yolu, kadın ve erkeğin bu konuda doğru bir şekilde bilgilendirilmesidir. İki taraf da bilmelidir ki, bu ameliyat cinsel yaşamı olumsuz etkilemekten çok, hastalıkla birlikte olumsuz etkilenmiş olabilecek cinsel yaşamı yeniden eski günlerine döndürebilecektir.

Rahim Alma Ameliyatı (Histerektomi)

Gaziantep Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı | Op. Dr. Savaş ERDEM