Riskli Gebelik Takibi

Riskli Gebelik Takibi

Kan testi ile “hamile” olduğunu gören her anne adayı, elbette çok sevinecek ve çevresine de bu mutlu haberi verecektir. Ancak, gittiği ilk doktor kontrolünde ya da diğer kontrollerinde yolunda gitmeyen şeylerin varlığını öğrendiğinde “riskli gebelik” şüphesi ile takibe alınır. Normal gebelik takibine göre çok daha kapsamlı ve öncelikli olarak kontrolleri yapılan riskli gebelik şüphesi taşıyan anneler, birçok riski de bir arada bulundurmaktadır.

Riskli Gebelik Nedir?

Anne adayının gebe kalmadan önce var olan hastalıkları, hamilelikten sonra daha da şiddetlenmeye yâda risk oluşturmaya başlar. Böylece, riskli gebelik yâda yüksek riskli gebelik durumu meydana gelebilir. Hem annenin hem de bebeğin sağlığını yâda hayatını tehdit edebilen bu tarz problemlere karşı her ikisi de “riskli gebelik korumasına” alınır. Deneyimli bir Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı tarafından takip edilmeye başlanan, risk taşıyan gebeler, riskli gebelik takibine alınır.

Riskli Gebelik Oluşmasında Etkin Rol Oynayan Faktörler Nelerdir?

• Annenin 18 yaş altında yâda 35 yaş üstünde olması,
• Karaciğer hastalıkları veya kollajen doku hastalıklarının varlığı,
• Annenin çok zayıf olması yâda çok şişman olması,
• Anne ile baba arasındaki akrabalık ilişkileri söz konusuysa,
• Annede epilepsi vb. gibi problemler var ve ilaç kullanımı söz konusuyla
• Annenin zararlı maddelere karşı eğilimi varsa ve kullanıcı ise,
• Tekrarlayan düşükler söz konusuysa tüm bu faktörler normal seyreden bir gebeliği “yüksek riskli gebeliğe” dönüştürebilir.

Anneye bağlı gebelik dönemi sorunları ise;

• Prematür membran rüptürün yaşanması
• Rahîm ağzı yetmezliğin oluşması
• Gebelik şekerinin meydana çıkması
• Vajinal kanamalar
• Erken doğum tehdidi olarak açıklanabilir.

Bebeğe bağlı gebelik dönemi sorunları ise;

• Çoğul gebeliklerin varlığı
• Gelişme geriliği olan bebeklerin söz konusu olması
• Oligohidramnios yani bebeğin suyunun normalden az olması yâda tam tersi polihidramnios varlığı
• Bebekte kan uyuşmazlığının yaşanması ve sakatlıkların söz konusu olması ile açıklamak mümkündür.

Riskli Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?

Gebelik dönemini herhangi bir sorun olmadan geçireceğini düşünen birçok anne adayı, ciddi sorunlar ile karşılaştığı zaman kadın doğum uzmanları tarafından “ riskli gebelik “ kategorisinde değerlendirilir.

Gebelik dönemi süresince hiçbir problemi olmayan kadınların birçoğu;

• 24-28. haftada hamilelik şekeri,
• 28 ila 30.haftada gebelik zehirlenmesi, bebek gelişimi sorunları
• 11 ile 14.haftasında ikili testlerde bebek ense ölçümü gibi anormal sonuçlar
• 16 ila 20.haftada ultrason muayenesinde bebekte sorunlar (Down sendromunu düşündüren kemiklerin kısa olması gibi)
• Tansiyon hastalığı, düşük gebeliklerin olması, guatr hastalığı gibi birçok durum sebebiyle “riskli gebelik” şüphesiyle takibe alınır.

Annede mevcut olan bazı hastalıklar, hamilelik sürecini ve bebeği ciddi şekilde etkileyebilmektedir. Bu nedenle, bu gebeler “riskli gebelik takibi” altında değerlendirilir ve dahiliye, kardiyoloji, nefroloji başta olmak üzere branş hekimleri tarafından incelemeye alınabilir. Ayrıca, anne adaylarının daha önce düşük yapmış olması da “riskli gebelik” takibi altına alınması için yeterli bir olgudur.

Riskli Gebelik Takibini Kimler Yapar?

“Yüksek risk taşıyan gebelik” vakalarında, hastayı tek bir hekim izlemez. Farklı branşlardan hekimlerin gebeyi değerlendirmesi ve izlenim yapması gereklidir. Kadın doğum başta olmak üzere endokrinoloji uzmanı, hematoloji ve göz doktoru gibi çeşitli dallardan doktorlar, “riskli gebelikleri” detaylarıyla inceler.

Hamile Kalmadan Önce Hastalığı Olan Kadınlar “Riskli Gebelik” Konusuna Dikkat Etmeli

Birçok kadın, mevcut hastalıklarının gebeliklerini etkilemeyeceği düşüncesi ile “hamile kalmakta” sıkıntı görmüyor. Ancak, başta kalp hastalığı olmak üzere birçok hastalık, hamilelik dönemi boyunca ağırlaşma ve atak yaratma eğilimine girecektir. Bu da hem gebeliği hem de anne adayı için oldukça risk taşıyan bir durumu ortaya çıkaracak ve istenmeyen problemlerle karşı karşıya kalınacaktır. Bu gibi durumların önüne geçmek için ve olası üzücü durumlar yaşamamak için “mutlaka” gebelik öncesi “jinekolojik muayene” ve branş kontrollerini yaptırmalı ve doktorla görüşerek bir “gebelik planlaması” yapılmalıdır.

Riskli Gebelik Takibi

Gaziantep Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı | Op. Dr. Savaş ERDEM